Artikelen
Over het werken met levensboeken in de jeugdzorg en de zin daarvan zijn heel wat publicaties verschenen. Veel daarvan stonden in Mobiel, het tijdschrift voor de pleegzorg, maar ook andere tijdschriften schreven over het belang van levensboeken voor kinderen en jongeren die veel hebben meegemaakt. In die artikelen staan ook tips voor familie, begeleiders en pleegouders. We hebben een selectie van (nog steeds) relevante artikelen voor u gemaakt.
Het verleden niet herschrijven, maar helpen dragen
Levensboek
Onderzoek
Therapie
Kinderen die veel wisselingen van woonplek en opvoeders meemaken, krijgen daar later vaak vragen over. Meestal hebben ze geen concrete herinneringen aan hun vroege kindertijd. Ook ontbreken er regelmatig gegevens over waar ze waren, wanneer en met wie. Is het dan zinvol te werken met een levensboek? Of het levensverhaal een rol te laten spelen in therapie? Wat zeggen deskundigen uit de praktijk en wat is bekend uit onderzoek?
Femmie Juffer in De pedagoog, oktober 2022
Werken met levensverhalen
Literatuurstudie
Mijn Levensboek vult lege bladzijden
Levensboek
Levensverhaal
Thuis
Stukjes van de levenspuzzel
Dagboek
Plakboek
Fotoboek
Een dagboek, een plakboek en een fotoboek ineen, dat is een levensboek en dat is nog niet eens alles. Sinds drie jaar wordt er bij het MOC Kinabu mee gewerkt. Kinderen, met lichamelijke, emotionele, relationele en opvoedingsproblemen kunnen in het Levensboek hun eigen levensverhaal bewaren. Dit artikel gaat over het werken met het Levensboek in een residentiële instelling en de mogelijkheden bij een orthopedagogische, systeemtheoretische en vraaggerichte werkwijze van deze residentiële setting voor jonge kinderen.
Fiet van Beek en Pinie Smits
Een mooi boek voor jezelf maakt je belangrijk
Dagboek
Plakboek
Fotoboek
Dossier
Het Levensboek als hulpverleningsinstrument
Hulpverleners
Training
Kinderen
Ouders
Werken met het levensboek
‘Het is stil. Om de tafel zitten pleegouders en hulpverleners. Ze schrijven een stukje voor een pleegkind. De een schrijft heel gemakkelijk over een herinnering aan dat kind, de ander vindt het ingewikkeld om het goed op papier te krijgen. Weer een ander vindt het confronterend. Haar pleegkind wordt binnenkort overgeplaatst en ze heeft het afscheid voor zich uitgeschoven.’
Krista Schaeffer, klinisch psycholoog/psychotherapeut
Schokkende ervaringen verwerken met EMDR
Trauma
EMDR
Veel pleegkinderen kampen met angsten. EMDR is een methode om posttraumatische stressstoornissen te behandelen. De laatste jaren wordt de methode met succes breder gebruikt voor allerlei angstproblemen. Kan dat (pleeg)kinderen ook helpen? Een interview met EMDR- en psychotherapeut Susanna Roland.
Mogen kinderen alles weten?
Alles?
????
We leren kinderen dat ze de waarheid moeten vertellen en dat liegen niet goed is, maar vertellen we zelf wel altijd de waarheid? Vaak gebruiken volwassenen zogenaamde ‘leugentjes om bestwil’, want de waarheid kan hard en vervelend zijn. Waarschijnlijk worstelen veel pleegouders met de vraag wat ze hun pleegkind wel of niet kunnen vertellen. Wanneer informeer je een pleegkind over zijn achtergrond en wat vertel je dan? Je probeert een kind niet te kwetsen of te belasten met negatieve informatie over zijn ouders.
Tonny Weterings en Hans Grietens
Loyaliteit bij pleegkinderen
Loyaliteit
Loyaliteit
Loyaliteit
Een kind heeft het leven gekregen van zijn ouders waardoor een onomkeerbare band is ontstaan. Ook als kinderen uit huis zijn geplaatst, als ze geadopteerd zijn of als ze volwassen zijn geworden, blijft deze verbondenheid bestaan. De verbondenheid is zichtbaar in het handelen, in het denken en in het voelen van mensen. In dit artikel worden verschillende loyaliteiten beschreven.
Identiteit, wat is dat?
Vaderdag en Moederdag zijn vaak moeilijk voor pleegkinderen. Op sommige scholen mogen ze slechts één cadeau maken en moeten ze dus kiezen voor hun biologische of pleegouders. Dit soort keuzes kunnen impact hebben op identiteitsontwikkeling. Veel middelbare scholen behandelen in de eerste klas het thema ‘Wie ben jij?’, waarbij kinderen bijvoorbeeld een stamboom moeten tekenen. Ook dit kan confronterend en verwarrend zijn.
Kirsten Aarse
Een levensboek voor Nadine
Wim en Yvonne zorgden negen maanden voor de 6-jarige Nadine. Een paar maanden geleden werd de pleegzorgplaatsing afgebroken. Ondanks deze verdrietige gebeurtenis gaven de pleegouders het meisje veel positieve ervaringen mee die ze – op verzoek van de pleegzorgwerker – ook vastlegden in een levensboek.
Contact tussen ouders en kind van wezenlijk belang
Als pleegzorgwerker sta je regelmatig voor de vraag hoe je het contact tussen ouders en kind kunt vormgeven als het kind niet meer thuis woont. Recht doen aan pleegouders, ouders en kind vraagt van een pleegzorgwerker een houding van meerzijdige partijdigheid. Als ouders en kind elkaar niet kunnen zien is het maken van een levensboek een manier om de relatie vorm te geven.
Jacomein Hamhuis – Stroeve, afgestudeerd in contextuele hulpverlening en begeleider pleegzorg bij Pactum Jeugd en Opvoedhulp.
LEVENSBOEKEN: SPOORZOEKEN IN HET VERLEDEN
Levensboeken zijn in. Ze worden niet alleen gebruikt bij pleegzorg en adoptie, maar ook op grote schaal bij ouderen die moeite hebben om alles te onthouden. Is uit onderzoek bekend of levensboeken positief werken en zijn er mogelijke nadelen of risico’s? Zijn de betrokkenen er enthousiast over? Waarom zou een levensboek belangrijk zijn bij pleegzorg en adoptie?
Femmie Juffer, emeritus hoogleraar adoptie en pleegzorg, Universiteit Leiden
20 jaar Mijn Levensboek
In 2016 bestond Mijn Levensboek precies 20 jaar. Reden voor de redactie van tijdschrift Mobiel om naar ervaringen van gebruikers te vragen. Zes ervaringen van pleegouders geven een mooi beeld van wat het samen werken aan een levensboek voor een kind kan betekenen.